Kıbrıs Adası’nın Bölünmesinin İçyüzü

Abstract

Yunanlıların geçmişte yaşamış oldukları iddia edilen toprakları ele geçirip, eski Bizans’ı diriltmek şeklinde hayal ettikleri “Megali İdea”, Kıbrıslı Rumlar tarafından devlet politikası haline getirilmiş, bu politikanın en önemli uygulayıcıları ise kilise ve ordu olmuştur. (Çeçen, 2008) Kıbrıs adasındaki kaos ve kanlı dönemlerin başlangıç noktası, adada milliyetçilik hareketini uyandıran Ortodoks kilisesinin faaliyetleridir. Yunanistan, bağımsızlığını kazanmasının ardından yürüttüğü yayılmacı politika ile Avrupa devletlerinin de desteğini alarak, Enosis mücadelesini başlatmıştır.

Lozan Anlaşmasının ardından Kıbrıslı Rumlar, 1878 yılından itibaren İngiliz yönetimine karşı sürdürdükleri Enosis mücadelesini tırmandırmış, Rum liderler, Rum eğitim kurumları aracılığıyla Kıbrıs’ın Yunanistan’a ilhakı çalışmalarını sürdürmüşlerdir. (Avcı & Doğanay, Atun, 2016).

Rumlar 1955 yılında EOKA (Kıbrıs Savaşçıları Ulusal Örgütü) adı verilen bir örgüt kurar. Bu örgüt önce İngiliz ve muhalif Rumlara, ardından da Türklere karşı terör eylemlerinde bulunur. (Çay, 1989).

Rumların ilhak taleplerine karşın, tedhiş eylemlerinin odağında kalan Türkler adanın bölünmesi talebini dile getirmişlerdir. Bu talep 1957 yılından itibaren daha da artmış, Kıbrıs sorununun tek çözümünün iki bölgelilik olduğu savunulmuştur.

Rum lobisince kullanılan “Kıbrıs sorunu 1974’te başladı” ve “Ada 1974’te, Türkiye’nin adaya harekat yapmasıyla ikiye bölündü” şeklindeki iddialarının gerçeği yansıtmadığı görülmektedir.

Yunanistan, 1954'te Kıbrıs sorununu Birleşmiş Milletlere (BM) götürme kararı almış, BM bu talebi dikkate almamış, Yunanistan 1954-1958 yılları arasında "self-determinasyon" amacıyla BM'ye yaptığı çeşitli başvurulara olumlu bir yanıt almamıştır.